4-6 YAŞ ÇOCUKLARDA GELİŞİM ÖZELİKLERİ
Eğitim doğumla başlar ve hayat boyu devam eder. Bu uzun sürecin belki de en önemli evresini insan
beyninin ve sinir sisteminin en hızlı geliştiği ilk beş yaş dönemi oluşturur. En yoğun öğrenme bu
dönemde görülür. Yapılan araştırmalar, 4-6 yaş dönemde kazanılan tecrübelerin, bireyin sağlıklı
bir kişilik yapısı oluşturmasında, yeteneklerini en verimli şekilde geliştirebilmesinde, inanç ve
değer yargılarının şekillenmesinde ve toplumda sorumluluk sahibi olabilmesinde etkili olduğunu
göstermiştir. İnsanın hayatı boyunca öğreneceği şeylerin üçte ikisini üç-altı yaş arasında öğrendiği
araştırmalarla ortaya konmuştur. Bu nedenle 4-6 yaş dönemde çocuğun zihinsel, duygusal, sosyal,
dinî ve ahlakî gelişimi için onu destekleyici, uyarıcı ve eğitici bir çevre son derece önemlidir.
Her çocuk ilk doğduğu andan itibaren psiko-motor, dil, duygusal, sosyal, bilişsel, dinî ve ahlakî açı
dan belirli gelişim aşamalarından geçer. Eğitim uygulaması yaparken, çalışılan grubun gelişim özel
liklerini bilmek gerekir. Her dönem için hazırlanan eğitim programları çocuğun gelişimine uygun
olmalıdır. Çocuğun gelişim aşamaları bilindiğinde o dönem çocuğun neler yapıp neler yapamayaca
ğı konusunda bilgi sahibi olunur. Bu nedenle 4-6 yaş çocuklarının gelişim özelliklerini bilerek okul
öncesi din eğitim programı hazırlanmalıdır. Aşağıda 4-6 yaş çocuğunun gelişim özellikleri kısaca
verilmiştir.
DİNÎ GELİŞİM:
* Her konuda ne, neden, nasıl, niçin gibi soruları sorar.
* Özellikle kâinatın düzeni ve Allah hakkında çok soru sorar.
* Bilinçli veya bilinçsiz, çevresinde gördüğü her şeyi taklit eder. Ezberleyebildiği bazı dinî ifadeler
veya cümleler onun için çok az anlam ifade eder.
* Dinî gelişimde ailenin, birlikte olduğu diğer yetişkinlerin tutumu ve dinî konuların doğrudan
doğruya öğretilmesi rol oynar.
* Tabiatın, canlı-cansız varlıkların oluşması, devam etmesi, değişimi, canlıların doğup büyümesi,
gelişmesi gibi olayları merak edip ve onların nereden gelip nereye gittikleri, sonlarının ne olacağı,
ölümün ne olduğu, öldükten sonra ne olacağı gibi konularda çeşitli sorular sorar.
* Herhangi bir kavramı anlamaya çalışırken yaptığı gibi çoğu kez zihninde Allah’a ait zihinsel bir
şema oluşturur. Bu şemalar ise bilişsel gelişimine paralel olarak farklılıklar gösterir.
* Antropomorfizm yani insana benzetme özelliğinden dolayı Allah tasavvuru da insana
benzemektedir. Allah’ı aileden uzakta, gökyüzünde veya bulutların üzerinde yaşayan, onları her
zaman koruyabilen özel bir insan olarak görür.
* Somut düşündüğünden dolayı, soyut kavramları anlayamaz ve kavrama kabiliyeti ancak görünen
şeylere yöneliktir.
* Duaların Allah ile bağlantılı olduğunun farkında olmasına rağmen, duaların anlamlarını anlamaz.
* Dua çocuklar için niçin yapıldığı bilinmeyen ama her zaman (dua yatmadan önce, ibadet yerlerin
de, yemekten önce veya sonra) yapılan dinî merasimdir. Çok fazla hissetmeden itaatkâr dua eder.
* Dualarının içeriği, kişisel maddî isteklerine yöneliktir
Kaynak: egitimhizmetleri.diyanet.gov.tr