1. Kufe


Kuruluş: Hz. Ömer döneminde (638).

Neden: Irak’ta İslam orduları için bir askeri üs ve yeni şehir oluşturmak amacıyla.

Özellik: Hz. Ali döneminde İslam devletinin başkenti olmuştur.



2. Basra


Kuruluş: Hz. Ömer döneminde (638).

Neden: Irak’ın Basra Körfezi kıyısında deniz ticaretini ve doğu seferlerini kolaylaştırmak için.

Özellik: Büyük bir ticaret ve ilim merkezi haline geldi.



3. Fustat (Mısır)


Kuruluş: Hz. Ömer döneminde (641).

Neden: Mısır’ın idaresi için askeri ve idari merkez olarak.

Özellik: Kahire şehrinin temelini oluşturmuştur.



4. Cezire Üssü (Diyarbakır ve civarı)


Kuruluş: Hz. Ömer döneminde.

Neden: Bizans sınırlarına yakın bölgeleri korumak ve İslam yayılmasını sürdürmek için.



5. Ramla


Kuruluş: Hz. Ömer döneminde (Filistin bölgesi).

Neden: Kudüs'ün fethinden sonra yeni idari bir merkez oluşturmak amacıyla.



6. Kairuvan (Tunus)


Kuruluş: Hz. Osman döneminde hazırlıkları başladı, Emevîler döneminde gelişti.

Neden: Kuzey Afrika fetihlerini ilerletmek için askeri üs olarak.



7. Siraf


Kuruluş: Hz. Osman döneminde.

Neden: Basra’dan doğuya (Hint Okyanusu ticareti için) açılan bir deniz ticaret merkezi oluşturmak için.


8. Merv (Türkmenistan bölgesi)


Kuruluş: Hz. Ömer döneminde İslam orduları tarafından kuruldu.

Neden: İran’ın doğusunda askeri üs ve İslam kültürünün doğuya yayılması amacıyla.



9. Nihavend Kamp Şehirleri


Kuruluş: Hz. Ömer döneminde Nihavend zaferi sonrası.

Neden: İran'ın derinliklerine İslam’ın yayılması ve ordu yerleşimi için.



10. Ahvaz (Güney İran)


Kuruluş: Hz. Ömer döneminde İslam’a açılan yeni merkezlerden biri oldu.



📜 Genel Özellikler



Şehir Kuruluş Nedeni


Kufe Irak’ta askeri üs ve siyasi merkez

Basra Ticaret ve doğu seferleri üssü

Fustat Mısır'ın idari merkezi

Cezire Üssü Sınır güvenliği ve yeni fetihler

Ramla Filistin bölgesinde idari merkez

Kairuvan Kuzey Afrika fetihleri için askeri üs

Siraf Deniz ticaretinin doğuya açılması

Merv İran’ın doğusunda İslamlaşma üssü

Nihavend Kampları İran’ın iç bölgelerinde kontrol

Ahvaz Güney İran’da yeni İslam idaresi


🌟 Kısaca


✅ Hulefa-i Raşidin dönemi sadece fetihlerle değil, şehir kurarak İslam medeniyetini yaymakla da ünlüdür.

✅ Bu şehirler, hem askeri üs hem ilim ve ticaret merkezleri olarak İslam kültürünü dünyaya taşımıştır.